Geplaatst op 20 maart 2025
Leestijd: 6 min
Verschillende functies in de Kinderopvang
Als je aan de slag wilt in de kinderopvang, kom je verschillende opvangvormen tegen: Buitenschoolse Opvang (BSO), Kinderopvang, Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) en het Integraal Kindcentrum (IKC). Maar wat zijn de verschillen? Welke opleidingen heb je nodig en welke banen kun je verwachten? In deze blog zetten we alles overzichtelijk op een rij.

Wat is kinderopvang?
Kinderopvang is een verzamelnaam voor de opvang en verzorging van kinderen op een locatie buiten het eigen gezin. Dit kan zowel formeel als informeel zijn en is bedoeld om ouders te ondersteunen, bijvoorbeeld wanneer zij werken, studeren of andere verplichtingen hebben.
Er zijn verschillende vormen van kinderopvang in Nederland:
- Kinderdagverblijf (KDV):Voor kinderen van 0 tot 4 jaar, vaak in groepen op een vaste locatie.
- Gastouderopvang: Kleinschalige opvang bij een gastouder thuis of in het huis van het kind.
- Buitenschoolse opvang (BSO): Voor kinderen van 4 tot 12 jaar, vóór en na schooltijd en tijdens vakanties.
- Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE): Voor jonge kinderen (2 tot 6 jaar) die extra hulp nodig hebben om een goede start op de basisschool te maken.
- Integraal Kindcentrum (IKC): Biedt opvang, onderwijs en soms zorg vanuit één visie en onder één dak, voor kinderen van 0 tot 12 jaar.
Kinderopvanginstellingen moeten voldoen aan kwaliteits- en veiligheidseisen, en ouders kunnen onder bepaalde voorwaarden kinderopvangtoeslag krijgen van de overheid.
Direct naar:
Kinderdagverblijf Gastouder BSO VVE IKC
Wat is Kinderdagverblijf (KDV)?
Een Kinderdagverblijf (KDV) is gericht op de opvang van kinderen van 0 tot 4 jaar. De kinderen worden in groepen opgevangen op een vaste locatie en krijgen daar een combinatie van verzorging, spel en educatieve activiteiten aangeboden. De nadruk ligt op het bieden van een veilige, warme en stimulerende omgeving waarin jonge kinderen zich op hun eigen tempo kunnen ontwikkelen. Een kinderdagverblijf speelt een belangrijke rol in de vroege ontwikkeling op het gebied van taal, motoriek en sociale vaardigheden.
Opleidingen:
- MBO 3 Pedagogisch Medewerker Kinderopvang
- MBO 4 Gespecialiseerd Pedagogisch Medewerker
- Verkorte Kinderopvang pakketten
Banen:
- Groepshulp
- Pedagogisch medewerker kinderdagverblijf
- Teamleider of locatiemanager (bij aanvullende opleiding)
Wat is een gastouder?
Een gastouder vangt kinderen op in een huiselijke omgeving, meestal bij de gastouder thuis. De opvang is kleinschalig, met maximaal zes kinderen van verschillende leeftijden, variërend van baby's tot dertienjarigen. Dit zorgt voor meer persoonlijke aandacht en een flexibele, vertrouwde setting voor de kinderen.
Opleidingen:
- MBO 2 Helpende zorg en welzijn
- Helpende Plus
- MBO 3 Pedagogisch medewerker kinderopvang
- Verkorte Kinderopvang pakketten
Wat is Buitenschoolse Opvang (BSO)
Buitenschoolse Opvang (BSO) is bedoeld voor kinderen van 4 tot 12 jaar en vindt plaats buiten schooltijd, zoals vóór school, na school en in de vakanties. De BSO biedt een veilige en stimulerende omgeving waar kinderen kunnen ontspannen, spelen en sociale vaardigheden ontwikkelen. Er wordt veel aandacht besteed aan creatieve activiteiten, sport en spel en soms ook huiswerkbegeleiding. In sommige BSO’s wordt themagericht gewerkt, bijvoorbeeld met techniek, muziek of natuur.
Opleidingen:
- MBO 3 Pedagogisch Medewerker Kinderopvang
- MBO 4 Gespecialiseerd Pedagogisch Medewerker
- Verkorte Kinderopvang pakketten
- BSO 8 tot 12 jaar
Banen:
- Groepshulp
- Pedagogisch medewerker BSO
- Coördinator BSO
- Manager kinderopvang
- Pedagogisch coach
Wat is Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE)?
Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) is een programma gericht op jonge kinderen (2 tot 6 jaar) die extra ondersteuning nodig hebben in hun taal- en cognitieve ontwikkeling. Het doel van VVE is om onderwijsachterstanden te voorkomen en kinderen beter voor te bereiden op de basisschool.
De kenmerken van VVE zijn:
- Gericht op taalontwikkeling, rekenen, motoriek en sociaal-emotionele vaardigheden.
- Speciale VVE-programma’s zoals Piramide, Uk & Puk en Startblokken.
- Extra aandacht voor kinderen met een risico op een onderwijsachterstand, vaak bepaald door het consultatiebureau of de gemeente.
- Gekwalificeerde VVE-medewerkers begeleiden de kinderen in een stimulerende leeromgeving.
Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) bestaat uit twee fases:
- Voorschoolse educatie: Voor peuters (2-4 jaar) op peuterspeelzalen en kinderdagverblijven, waar ze spelenderwijs worden gestimuleerd in taal, rekenen en sociale vaardigheden.
- Vroegschoolse educatie: Voor kleuters (4-6 jaar) in groep 1 en 2 van de basisschool, waarbij de ontwikkeling wordt voortgezet binnen het reguliere onderwijs.
Opleidingen:
- MBO 3 Pedagogisch Medewerker Kinderopvang
- MBO 4 Gespecialiseerd Pedagogisch Medewerker
- Verkorte Kinderopvang pakketten
- Basis ontwikkelingsgericht werken in de VVE
Banen:
- Groepshulp
- VVE-coördinator
- Pedagogisch coach VVE
- Specialist jonge kind
Wat is Integraal Kindcentrum (IKC)?
Een Integraal Kindcentrum (IKC) is een organisatie waarin kinderopvang, basisschool en soms ook zorg- en welzijnsorganisaties nauw samenwerken onder één dak. Het IKC biedt een doorlopende ontwikkellijn voor kinderen van 0 tot 12 jaar. Dit betekent dat kinderen in een vertrouwde omgeving blijven en begeleiding krijgen op basis van één pedagogische visie. Binnen een IKC werken pedagogisch medewerkers en leerkrachten samen om een soepele overgang tussen opvang en onderwijs te creëren. Ouders ervaren hierdoor meer gemak, en kinderen krijgen optimale ontwikkelingskansen in een stabiele leeromgeving.
Opleidingen:
- MBO 3 Pedagogisch Medewerker Kinderopvang
- MBO 4 Gespecialiseerd Pedagogisch Medewerker
- Verkorte Kinderopvang pakketten
- Werken met baby's
- Assisteren bij activiteiten in zorg en welzijn
- Planmatig werken in zorg en welzijn
Banen:
- Groepshulp
- Pedagogisch medewerker
- Leerkracht (bij aanvullende opleiding)
- Zorgcoördinator
- Manager IKC
Samenvatting
hieronder is samenvattend te lezen wat de verschillen zijn tussen alle soorten opvangvormen in de kinderopvang.
Opvangvorm |
Doelgroep |
Kenmerken |
Gastouder |
0 - 13 jaar |
Werkt thuis of bij het kind, biedt persoonlijke opvang, bepaalt eigen werktijden en tarieven. |
Groepshulp |
0 - 12 jaar |
Werkt binnen een opvangorganisatie, helpt bij verzorging en lichte huishoudelijke taken, onder begeleiding. |
Buitenschoolse Opvang (BSO) |
4 - 12 jaar |
Opvang vóór en na school, vakanties, focus op ontspanning en sociale ontwikkeling |
Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) |
2 - 6 jaar |
Gericht op kinderen met een taal- of ontwikkelingsachterstand, educatieve programma’s |
Integraal Kindcentrum (IKC) |
0 - 12 jaar |
Combinatie van opvang en onderwijs onder één dak, doorgaande leerlijn |
SLIM-subsidie
Wil jij bijna kosteloos werken in de kinderopvang? Met de SLIM scholingssubsidie kun je een opleiding volgen en direct aan de slag in deze belangrijke sector. Opleiders zoals NTI bieden erkende opleidingen die grotendeels vergoed worden, waardoor jouw stap naar de kinderopvang financieel aantrekkelijk wordt.
Ben je nnog niet werkzaam in de kinderopvang? Dan is Groepshulp misschien een functie voor jou. Als groepshulp ondersteun je pedagogisch medewerkers in de kinderopvang, bijvoorbeeld op een kinderdagverblijf, peuteropvang of buitenschoolse opvang. De werkzaamheden bestaan vooral uit licht verzorgende taken, helpen bij activiteiten en lichte huishoudelijke werkzaamheden zoals opruimen en schoonmaken. Groepshulpen werken altijd onder begeleiding van gediplomeerde medewerkers. Voor deze functie is geen specifieke opleiding vereist.
Check welke opleidingen NTI aanbiedt in het ontwikkelpad van de Kinderopvang om je verder te ontwikkelen of te specialiseren. Klik op de afbeelding om hem te downloaden.
Doe de test
Twijfel je over de juiste opleiding? Doe de test en ontdek de opleiding die het beste aansluit bij jouw ambities!